سنگ یا گوهرهای قیمتی و نیمه قیمتی طی فرایندی برش داده، جلا دیده و
حکاکی شده و در اصطلاح به Engraved Gem معروف می‌باشند.
گاهی با ایجاد تغییراتی بر روی این مواد از آن ها در ساخت مهر و یا در صنعت
دکوراسیون داخلی نیز استفاده می‌شود. این سنگها اغلب از مناطق خاصی قابل استخراج
بوده و زیبایی چشم‌نوازی دارند. باید اشاره کرد، رنگ روشن و شفافیت هر چه بیشتر یک
گوهر به ارزش و اعتبار آن می‌افزاید.
گفته می‌شود حکاکی تصویر و یا نوشته بر روی سنگ‌های قیمتی برای نخستین
بار در خاور نزدیک انجام شده است. حکاکی نقوش بر روی سنگها زینتی هنری لوکس که
متعلق به دوران بسیار قدیم بوده و به Glyptography معروف می‌باشد.
همانطور که اشاره شد، یکی از اولین موارد استفاده گوهرهای قیمتی در ساخت مهر و موم
و همچنین طلسم‌های قدیمی بوده است که در تمدن‌های قدیمی سومر، بابل و آشور بسیار
رواج داشته است. آن‌چه در این دوران بیشتر مورد استفاده قرار گرفته سنگها و
گوهرهایی با جنسی نرم‌تر بوده و به همین دلیل تصویر دقیق و منظمی بر روی گوهر
حکاکی نمی‌شده است. اوج هنر حکاکی با استفاده از دستگاه برش لیزری بر روی
گوهرهای قدیمی و رسیدن به استانداردهای جدید در این زمینه را می‌توان به رومیان نسبت
داد. در این زمان، ساخت مجسمه‌های با شکوه از جنس سنگ‌های قیمتی و نیمه قیمتی
بسیار رواج پیدا کرده و این شروع مرحله جدیدی از برش و حک گوهرهای قیمتی به‌شمار
می‌رفت. حکاکی گوهرها با استفاده از ابزارآلات و وسیله‌های موجود در دوران باستان
کاری دشوار و زمان‌بر حساب شده و به همین دلیل داشتن گوهری با حک تصویر یا نوشته
در آن زمان دلیلی محکم بر جایگاه اجتماعی و اقتصادی بالای فرد در جامعه داشته است.
حکاکی
بر روی گوهرهای قیمتی و نیمه قیمتی به دو صورت انجام می‌گیرد:
روش
Intaglio Carving یا حکاکی بر روی گوهر:
این روش به صورت معمول در غرب رواج داشته و بر روی گوهرهای نیمه قیمتی و با
ابعاد نسبتا کوچک انجام می‌شده است. در روش فوق به طور معمول تصویر یا نوشته در یک
طرف گوهر حک شده و طرح نهایی به صورت فرورفته دیده می‌شود. در اصطلاح به این روش
کنده‌کاری یا
Negative Relief نیز گفته می‌شود.
روش Cameo
Carving یا ایجاد برجسته‌کاری بر روی گوهر:
در این روش، با برداشتن لایه‌های اضافی شکل مورد نظر ظاهر می‌شود. در این
حالت تصویر به صورت برجسته بر روی سنگ باقی می‌ماند که به همین دلیل این روش را
برجسته کاری
Positive Relief می‌نامند.
